ارزیابی کارایی حشره‌کش‌های مختلف در کاهش خسارت کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، Ostrinia nubilalis Hubner.، در دشت مغان

ساقه خوار اروپایی ذرت،Ostrinia nubilalis (Hubner) ، از مهمترین آفات ذرت در ایران می­باشد که هر ساله سبب خسارت اقتصادی به این محصول می­شود. به منظور مقایسه کارایی حشره­کش­های رایج با حشره­کش­های جدید برای کنترل کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 8 حشره‌کش پیریدالیل (EC 50%)، اسپینوساد (SC 24%)، ایندوکساکارب (EC 15%)، دلتامترین (EC 2.5%)، تیودیکارب (DF 80%)، Bt شرکت فن آوری زیستی مهر آسیا (EC 3.6%)، Bt شرکت S.A. Ctra. Madrid کشور اسپانیا (WP 32%) و کلرپایریفوس (EC 40%) و یک تیمار شاهد بدون سمپاشی بودند. نمونه‌برداری‌ها یک روز قبل و 3، 7 و 14 روز بعد از اعمال تیمارها با شمارش تعداد لارو زنده آفت و تعداد سوراخ ساقه ذرت انجام شد. نتایج  نشان داد که بیشترین درصد کارایی مربوط به حشره‌کش میکروبی اسپینوساد و به میزان 8/83 درصد بود. حشره‌کش­های پیریدالیل، ایندوکساکارب و تیودیکارب نیز به ترتیب با 15/67، 23/66 و 93/64 درصد کارایی در گروه بعدی پس از تیمار اسپینوساد در هر دو نسل آفت قرار گرفتند. در مقایسه­ی میانگین تعداد سوراخ در ساقه 10 ذرت، کمترین تعداد سوراخ در تیمارهای اسپینوساد (6 سوراخ) و پیریدالیل (33/10 سوراخ) مشاهده شد که با بقیه تیمارهای آزمایش اختلاف معنی‌داری داشتند و بیشترین تعداد سوراخ ساقه ذرت نیز در تیمارهای دلتامترین (22 سوراخ)، کلرپایریفوس (24 سوراخ) و شاهد (37 سوراخ) قرار داشت. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که حشره­کش اسپینوساد با بالاترین تاثیر بهترین حشره­کش در کنترل ساقه خوار اروپایی ذرت بود و حشره‌کش­های پیریدالیل، ایندوکساکارب و تیودیکارب با درجه تاثیر کمتر نسبت به اسپینوساد در رتبه دوم قرار داشتند. همچنین ترکیب بیولوژیک  Bt با دارا بودن کارایی مطلوب روی ساقه خوار ذرت و نیز عدم تاثیر منفی روی دشمنان طبیعی می­تواند در تلفیق با سایر روش­های کنترل در کاهش جمعیت این آفت موثر باشد.