مطالعه کارایی حشره‌کش گیاهی آزادایراکتین (EL 0.8%) در مقایسه با آبامکتین (EC 1.8%) در کنترل مگس‌های مینوز سبزیجات، Liriomyza sativae وLiriomyza trifolii ، در شرایط گلخانه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

2 بخش تحقیقات حشره‌شناسی کشاورزی، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

3 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی بوشهر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، بوشهر، ایران.

چکیده

مگس مینوز از آفات کلیدی محصولات گلخانه­ای است که در مناطق مختلف کشور، سم‌پاشی‌های متعددی برای کنترل آن صورت می‌گیرد. جایگزین­کردن حشره‌کش‌های کم‌خطر با کارایی بالا برای کنترل آن ضروری است. در این تحقیق کارآیی حشره‌کش­ها برای کنترل مگس مینوز در دو استان تهران و بوشهر در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تیمار و 4 تکرار، شامل حشره­کش‌ رایج آبامکتین (EC 1.8%) (4/0 در هزار) و حشره­کش جدید آزادیراکتین (آزتک® EL 0.8%) (با دو غلظت 43/0 و 62/0 در هزار) به همراه شاهد مقایسه شد. تراکم لارو مگس مینوز روی 20 برگ از هر کرت یک روز قبل و 3، 7  و 14 روز پس از سم‌پاشی ثبت و درصد کارایی تیمارها به روش هندرسون- تیلتون محاسبه و پس از تجزیه واریانس، گروه‌بندی میانگین تیمارها به روش آزمون چند دامنه‌ای دانکن انجام شد. در تهران، حداکثر میانگین کارایی آبامکتین و غلظت­های 43/0 و 62/0 در هزار آزتک در روزهای سوم تا هفتم پس از سم پاشی به ترتیب 80 درصد، 48 درصد و 65 درصد بود. در بوشهر، حداکثر میانگین کارایی آبامکتین و غلظت­های 43/0 و 62/0 در هزار آزتک در روزهای سوم تا هفتم پس از سم­پاشی به ترتیب 83 درصد، 56 درصد و 67 درصد بود. در تهران، میانگین کارایی 14 روز بعد از سمپاشی برای آبامکتین و غلظت­های 43/0 و 62/0 آزتک برابر با 91 درصد، 57 درصد و 52 درصد و در بوشهر، برابر با 76 درصد، 41 درصد و 44 درصد بود.  با توجه به منشا گیاهی حشره­­کش آزتک، علی رغم داشتن کارایی کمتر از آبامکتین، به دلیل کم خطر بودن می­تواند درکنترل مگس مینوز در برنامه تلفیقی مبارزه با آن مدنظر قرار گیرد.   

کلیدواژه‌ها