ارزیابی کارآیی چند آفت‌کش‌ و ترکیب شیمیایی در بهبود علائم مرگ جوانه‌های جانبی بادام رقم شاهرود 12 در حاشیه زاینده‌رود

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی

2 کارشناس مدیریت حفظ نباتات استان چهارمحال و بختیاری، شهرکرد، ایران.

چکیده

عارضه مرگ جوانه‌های جانبی بادام رقم شاهرود 12 در برخی باغ­های واکاری شده در استان چهارمحال و بختیاری مشاهده می­شود. فراوانی نماتدهای انگل گیاهی، گونه‌های فایتوفترا و کمبود روی در مورد درختان دارای علائم بیش از درختان بدون علائم است. آزمایشی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با هفت تیمار شامل فلوپرایم (Velum Prime®; EC, 41.5%)، آبامکتین (Vertimec®; EC, 1.8%)، فوزتیل آلومینیوم + پروپاموکارب (Previcur energy®; SL, 84%)، فوزتیل آلومینیوم (Elit®; WDG, 80%)، دیازینون (Bazodin®; EC, 60%)، سولفات روی (ZnSO4H2O, 33%) و شاهد با پنج تکرار، روی درختان بادام رقم شاهرود 12، طی سال­های 1397 تا 1399، در حاشیه زاینده‌رود انجام شد. یک هفته قبل از تیمار شیمیایی و سه ماه بعد از آن، نمونه­هایی از خاک اطراف ریشه و بافت ریشه درختان مورد آزمایش برای بررسی جمعیت نماتدهای انگل گیاهی، جداسازی گونه‌های فایتوفترا و غلظت روی برداشته شد. از جهات مختلف هر درخت چهار شاخه انتخاب گردید و یک هفته قبل از تیمار شیمیایی و حدود پنج ماه بعد از آن، میزان جوانه‌های سالم (دارای برگ و میوه) و جوانه‌های مرده شمارش شد. نتایج آزمایش­ها نشان داد تیمارهای فلوپرایم، آبامکتین، دیازینون، سولفات روی، پریویکور انرژی و الیت در مقایسه با شاهد به ترتیب 1/66%، 2/53%، 3/36%، 33% ، 3/19% و 9/16% میزان مرگ جوانه­های بادام رقم شاهرود 12 را در حاشیه زاینده‌رود کاهش دادند. اگرچه ترکیبات با خاصیت نماتدکشی در بهبود عارضه مؤثرتر بودند اما چون سایر تیمارهای مورد آزمایش نیز از نظر کاهش علائم مرگ جوانه­ها با شاهد تفاوت معنی­دار داشتند بنابراین نقش سایر عوامل را نمی­توان در ایجاد عارضه نادیده گرفت و ممکن است اثر برهم‌کنشی این عوامل در ایجاد و یا تشدید علائم مرگ جوانه­های بادام شاهرود 12 مؤثرتر از اثر تنهای آن‌ها باشد.

کلیدواژه‌ها