ارزیابی کارایی دو حشره‌کش‌ میکروبی Bacillus thuringiensis، در کنترل کرم پیله‌خوار نخود Helicoverpa spp.

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مؤ سسه تحقیقات گیاهپزشکی

2 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرمانشاه، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.

3 بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران.

4 کارشناس ارشد آزمایشگاه

چکیده

از عمده مشکلات تولید نخود در اکثر مناطق کشت نخود، از جمله استان­های غرب و شمال غرب، آفات عمومی و اختصاصی آن همانند کرم پیله خوار نخود است. این پروژه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در دو استان کرمانشاه و لرستان با 7 تیمار در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل، لوفنورون  دو در هزار، روی آگرو یک در هزار، بایولپ پی یک در هزار، حشره کش Bacillus thuringiensis Ber. بیوتک هند با سه دز 1000، 600 و 400 گرم در هکتار بود. اثر تیمارهای مورد بررسی در کنترل جمعیت لاروهای کرم پیله خوار نخود در فواصل زمانی 3 و 7 روز پس از محلول­پاشی تعیین شد. هم‌چنین در فواصل زمانی یاد شده تعداد پیله­های خسارت دیده ثبت و بر اساس آن درصد خسارت پیله­های نخود محاسبه شد. نتایج نشان داد که تیمارها در کارایی و درصد خسارت با هم تفاوت معنی­دار داشتند و حشره­کش­های مبتنی بر B. thuringiensis  کارایی مؤثری از لحاظ آماری در کنترل پیله­خوار نخود پس از هفت روز از خود نشان دادند. بایولپ در استان لرستان و کرمانشاه به ترتیب 79/68 و 27/81 درصد و Bt بیوتک هند 59/74 و 99/79 درصد پیله خوار نخود را کنترل کردند. در استان کرمانشاه درصد کارایی آفت­کش­های بیولوژیک پس از هفت روز از لحاظ آماری تفاوت معنی­داری با آفت­کش روی آگرو نداشت. هم‌چنین آفت­کش بیولوژیک بایولپ در مقایسه با آفت­کش بیولوژیک بیوتک هند (1000 گرم در هکتار) پس از هفت روز، از لحاظ کارایی و درصد خسارت، تفاوت معنی­داری نداشت. بر اساس نتایج بدست آمده، در صورت عدم کنترل آفت (شاهد)، درصد خسارت غلاف‌های نخود حدود 40% خواهد بود که با استفاده از آفت‌کش‌های بیولوژیک می‌تواند به کمتر از 10% کاهش یابد.

کلیدواژه‌ها