بررسی احتمال خطر باقیمانده آفت‌کش‌ها در کشمش تاکستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، مؤسسۀ تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 دکتری فیزیولوژی و اصلاح میوه، امور میوه های سردسیری وخشک، معاونت امور باغبانی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران

3 کارشناس، مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین، ایران

4 کارشناس، دفترامور میوه های سردسیری وخشک، معاونت امور باغبانی، وزارت جهاد کشاورزی، تهران، ایران

10.22092/jppps.2025.134720

چکیده

پایش باقیمانده آفت‌کش­ها یکی از الزامات اساسی برای آگاهی از شرایط ایمنی محصولات کشاورزی است. وزارت جهاد کشاورزی نیز به عنوان متولی تولید محصولات کشاورزی لازم است از کیفیت محصولات تولیدی به لحاظ آلاینده­ها اطلاع داشته باشد. اطمینان از کیفیت کشمش تولیدی در کشور به جهت سلامت مصرف کنندگان داخلی، حفظ بازارهای بین المللی، توان صادراتی و ارز آوری بالا دارای اهمیت است. در سال­های اخیر با افزایش سطح استانداردهای آلاینده­ها از جمله باقیمانده آفتکش­ها، صادرات برخی محموله­های کشمش با مشکل مواجه شده است. در بررسی حاضر نمونه‌برداری‌های شناسنامه‌دار از کشمش  باغات شهرستان تاکستان استان قزوین به عنوان یکی از قطب­های اصلی تولید کشمش کشور انجام شد. 37 آفتکش که بیشترین گزارشات باقیمانده در نمونه های کشمش در آنها دیده شده بود در دستور کار پایش قرار گرفت. بیشترین باقیمانده ها مربوط به تیودیکارب (سیس فایر، لاروین)، کلرپیریفوس (فوسکا)، تیوفانات متیل (توپسین ام)، کرزوکسیم متیل (استروبی)، فوزالن (فوزالن)، کاربندازیم (کاربندازیم)، ایندوکساکارب (آوانت) و پروپارژیت (امایت) بود که مقادیر باقیمانده تیودیکارب بیشتر از بیشینه مانده مجاز ملی برآورد شد. نتایج ارزیابی ریسک نشان داد مصرف نمونه های کشمش مورد بررسی با وجود داشتن باقیمانده آفت‌کش‌ها در نمونه‌های فعلی با مقادیر مشاهده شده، خطری برای مصرف کنندگان کودک و بزرگسال از نظر ایجاد بیماری‌زایی در دسته سرطان زا و غیر سرطان زایی قرار نمی‌گیرند. اما با توجه به تنوع باقیمانده آفت‌کش‌های مشاهده شده در برخی نمونه‌ها، بعضا در یک نمونه باقیمانده سه آفت‌کش همزمان (هر چند کمتر از  بیشینه مانده مجاز) دیده شد که لازم است با اقدامات لازم از جمله  مدیریت تلفیقی آفات، تا حد ممکن نسبت به کاهش مصرف آفتکش ها اقدام نمود.

کلیدواژه‌ها